Ból barku jest częstą dolegliwością, zwłaszcza u osób starszych. Może być wynikiem przeciążenia, urazu, zmian zwyrodnieniowych lub chorób zapalnych. Czasem przyczyna nie jest związana bezpośrednio ze stawem barkowym, a ból może być objawem schorzeń innych narządów, takich jak serce czy płuca. W większości przypadków odpowiednie ćwiczenia i rehabilitacja pomagają złagodzić dolegliwości.

Jakie są najczęstsze przyczyny bólu barku?

Bark to bardzo ruchomy staw, który umożliwia szeroki zakres ruchów ramienia. Jest otoczony przez liczne mięśnie, ścięgna i więzadła, które stabilizują go i umożliwiają prawidłowe funkcjonowanie. Jednym z kluczowych elementów jest tzw. stożek rotatorów – grupa czterech mięśni i ich ścięgien, odpowiadających za stabilność i ruchomość barku.

Najczęstsze przyczyny bólu barku to:

• Uszkodzenie stożka rotatorów – powtarzające się ruchy, przeciążenia lub urazy mogą prowadzić do nadwyrężenia lub zerwania ścięgien stożka rotatorów. Objawia się to bólem podczas podnoszenia ręki i trudnością w wykonywaniu codziennych czynności, takich jak czesanie włosów czy zapinanie stanika.
• Zespół ciasnoty podbarkowej – zwężenie przestrzeni podbarkowej powoduje tarcie struktur stawu i prowadzi do bólu, zwłaszcza przy unoszeniu ramienia w zakresie od 60 do 110 stopni.
• Uszkodzenie ścięgna mięśnia dwugłowego – ból pojawia się w przedniej części ramienia, szczególnie przy ruchach zgiętym łokciem. W przypadku całkowitego zerwania ścięgna widoczne jest charakterystyczne wybrzuszenie mięśnia.
• Zamrożony bark – ograniczenie ruchomości barku, spowodowane sztywnością torebki stawowej. W początkowej fazie towarzyszy mu ból, który może utrudniać codzienne funkcjonowanie. Stan ten może rozwijać się stopniowo i trwać od kilku miesięcy do nawet dwóch lat.
• Choroby zapalne stawów – w przebiegu chorób takich jak reumatoidalne zapalenie stawów czy dna moczanowa dochodzi do stanu zapalnego w obrębie barku, co powoduje ból i obrzęk.
• Zmiany zwyrodnieniowe – postępujące z wiekiem uszkodzenie chrząstki stawowej prowadzi do bólu i ograniczenia ruchomości.

Niektóre przypadki bólu barku mogą być związane z problemami spoza układu ruchu. Na przykład nagły ból lewego barku, zwłaszcza promieniujący do klatki piersiowej lub ramienia, może sugerować problemy z sercem i wymaga pilnej konsultacji lekarskiej.

Na co zwrócić uwagę przy bólu barku?

Jeśli odczuwasz ból barku, warto zastanowić się nad jego możliwą przyczyną. Czy pojawił się po urazie? Czy nasila się przy określonych ruchach? Czy towarzyszą mu inne objawy, takie jak obrzęk, gorączka, ból w innych stawach lub ogólne osłabienie?

Niepokojące objawy, które wymagają konsultacji lekarskiej, to:

• nagły, silny ból barku bez wyraźnej przyczyny,
• obrzęk i zaczerwienienie skóry w okolicy barku,
• ból utrzymujący się przez dłuższy czas mimo odpoczynku,
• ból promieniujący do szyi, ramienia lub klatki piersiowej.

Jak postępować przy bólu barku?

W przypadku bólu barku ważne jest unikanie czynności, które nasilają dolegliwości. W okresie ostrym pomocne mogą być chłodne okłady, które zmniejszają stan zapalny i obrzęk. Jeśli ból jest umiarkowany, można spróbować delikatnych ćwiczeń poprawiających ruchomość stawu, ale nie należy forsować ruchu, jeśli powoduje on silne dolegliwości.

Kiedy zgłosić się do lekarza?

W zależności od podejrzewanej przyczyny bólu, warto skonsultować się z odpowiednim specjalistą:

• Ortopeda – jeśli ból wynika z przeciążenia, urazu lub zmian zwyrodnieniowych.
• Reumatolog – jeśli oprócz bólu barku występują objawy ogólnoustrojowe, ból innych stawów lub podejrzewa się chorobę zapalną.

Jakie badania mogą pomóc w diagnozie?

Lekarz może zalecić różne badania, aby ustalić przyczynę bólu barku. Najczęściej wykonuje się:

• Badanie ultrasonograficzne (USG) – pozwala ocenić stan ścięgien i tkanek miękkich wokół barku.
• Rentgen (RTG) – pomocny w wykrywaniu zmian zwyrodnieniowych i urazów kostnych.
• Rezonans magnetyczny (MRI) – stosowany w przypadku podejrzenia poważniejszych uszkodzeń struktur stawu.
• Badania laboratoryjne – mogą być konieczne, jeśli istnieje podejrzenie choroby zapalnej.

Czy ćwiczenia mogą pomóc?

Regularne ćwiczenia odgrywają kluczową rolę w leczeniu bólu barku. Wzmacniają mięśnie stabilizujące staw, poprawiają jego ruchomość i zapobiegają dalszym uszkodzeniom. Należy jednak pamiętać, aby nie forsować ruchów w ostrym okresie bólu. Dobrze dobrany program rehabilitacji może znacząco przyspieszyć powrót do pełnej sprawności.

Jeśli odczuwasz ból barku, który utrudnia codzienne funkcjonowanie, warto skonsultować się z lekarzem, aby znaleźć przyczynę i rozpocząć odpowiednie leczenie.