Żylaki kończyn dolnych to schorzenie układu żylnego, w którym dochodzi do wydłużenia, poszerzenia i krętego przebiegu żył. Problem dotyczy głównie nóg, gdzie krew z żył powierzchownych przepływa do głębokich, a następnie w kierunku serca, dzięki działaniu zastawek żylnych. Zaburzenia ich funkcji prowadzą do wstecznego przepływu krwi, rozciągania ścian żył i powstawania żylaków. Są one bardziej powszechne wraz z wiekiem i mogą być spowodowane czynnikami genetycznymi, ciążą, otyłością, długotrwałym staniem, pracą w wysokich temperaturach czy urazami nóg.
Żylaki przyjmują różne formy. Teleangiektazje, zwane pajączkami naczyniowymi, są poszerzonymi drobnymi naczyniami krwionośnymi o znaczeniu kosmetycznym. Żylaki siatkowate to widoczne pod skórą kręte żyły, które rzadko powodują dolegliwości. Najbardziej uciążliwe są żylaki głównych pni żylnych, takie jak żylaki żyły odpiszczelowej lub odstrzałkowej, widoczne na przyśrodkowej stronie nóg i tylnej powierzchni łydek, często związane z przewlekłą niewydolnością żylną.
Objawy żylaków obejmują uczucie ciężkości nóg, obrzęki nasilające się pod koniec dnia, ból nóg, swędzenie skóry oraz nocne skurcze mięśni. Widoczne są jako sinawo uwypuklone naczynia na skórze. Zaawansowane żylaki mogą prowadzić do powikłań, takich jak zapalenie żył powierzchownych, objawiające się bólem, zaczerwienieniem i wyczuwalnymi zgrubieniami na przebiegu żyły. Choć to schorzenie jest bolesne, zazwyczaj nie jest groźne. W przypadku bardziej niepokojących objawów, takich jak silny obrzęk jednej nogi, różowosinny jej kolor czy nagła duszność, należy pilnie zgłosić się do lekarza, ponieważ mogą to być objawy zakrzepicy żył głębokich lub zatorowości płucnej.
Rozpoznanie żylaków opiera się na badaniu klinicznym, ponieważ zmienione żyły są widoczne i łatwo wyczuwalne. W razie potrzeby stosuje się badanie USG z kolorowym dopplerem, które pozwala ocenić przepływ krwi w żyłach głębokich i powierzchownych. To badanie jest szczególnie przydatne przed planowaną operacją żylaków lub w przypadku podejrzenia zakrzepicy.
Żylaki kończyn dolnych mogą być jedynie defektem kosmetycznym lub powodować uciążliwe dolegliwości. Jeśli ból nóg, obrzęki czy zmiany zapalne utrudniają codzienne funkcjonowanie, konieczna jest konsultacja lekarska. Wczesne zgłoszenie się do specjalisty pozwala na odpowiednie leczenie i zapobiega powikłaniom. Jeśli zauważasz objawy wskazujące na problemy z żyłami, umów się na wizytę u lekarza, aby zadbać o zdrowie swoich nóg.