
Choroby układu oddechowego mogą wpływać na różne części dróg oddechowych, w tym na gardło, oskrzela i płuca. Każda z nich charakteryzuje się unikalnymi objawami i może wymagać różnego podejścia diagnostycznego. Poniżej przedstawiamy trzy główne choroby układu oddechowego oraz ich najważniejsze objawy i czynniki wywołujące.
1. Ostre Zapalenie Gardła i Migdałków (Angina)
Przyczyny: Angina, czyli ostre zapalenie gardła i migdałków, jest najczęściej wywoływana przez wirusy (zwłaszcza u dorosłych), choć u dzieci dominują infekcje bakteryjne, szczególnie zakażenia paciorkowcem Streptococcus pyogenes. Choroba przenosi się drogą kropelkową, a jej zakaźność jest wysoka, zwłaszcza w okresie, gdy objawy są nasilone.
Objawy: Zapalenie gardła i migdałków zaczyna się nagłym, ostrym bólem gardła, który nasila się przy przełykaniu. Towarzyszą mu objawy takie jak gorączka, ból głowy, a czasem bóle brzucha. Migdałki są zazwyczaj obrzęknięte i mogą być pokryte nalotem. Charakterystyczne są także powiększone i tkliwe węzły chłonne szyjne. W infekcji paciorkowcowej, w odróżnieniu od wirusowej, rzadko występują kaszel i katar.
2. Krztusiec (Koklusz)
Przyczyny: Krztusiec to zakaźna choroba bakteryjna, którą wywołuje bakteria Bordetella pertussis. Jej toksyna działa drażniąco na drogi oddechowe, co prowadzi do uporczywego, napadowego kaszlu. Krztusiec przenosi się drogą kropelkową, a osoby chore są bardzo zakaźne dla otoczenia.
Objawy: Początkowe objawy krztuśca przypominają zwykłe przeziębienie, jednak po około tygodniu pojawiają się charakterystyczne napady kaszlu. Ataki kaszlu są intensywne, dławiące, a kończą się głośnym, świszczącym wdechem przypominającym pianie. U niemowląt krztusiec może być wyjątkowo niebezpieczny, gdyż w czasie napadów kaszlu mogą występować bezdechy i sinica. U starszych dzieci i dorosłych kaszel może się przedłużać nawet do kilku miesięcy.
3. Astma
Przyczyny: Astma jest przewlekłą chorobą zapalną dróg oddechowych, w której na pojawienie się objawów wpływ mają zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. U chorych dochodzi do reakcji zapalnej, skurczu oskrzeli oraz nadprodukcji śluzu, co utrudnia przepływ powietrza w płucach.
Objawy: W astmie najczęstsze objawy to napadowa duszność, świszczący oddech, kaszel oraz uczucie ściskania w klatce piersiowej. Objawy mają charakter zmienny i mogą się nasilać w kontakcie z czynnikami wyzwalającymi, takimi jak alergeny, dym tytoniowy, zimne powietrze, a także podczas wysiłku fizycznego. W przebiegu astmy zdarzają się zaostrzenia, które wymagają szybkiego rozpoznania i opanowania objawów, ponieważ nieleczona astma może prowadzić do trwałych zmian w drogach oddechowych.
Inne Choroby Układu Oddechowego
Oprócz wyżej wymienionych istnieje wiele innych schorzeń układu oddechowego, które mogą wpływać na zdrowie dróg oddechowych. Należą do nich:
- Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc (POChP) – przewlekła choroba prowadząca do ograniczenia przepływu powietrza, szczególnie częsta u osób palących.
- Mukowiscydoza – choroba genetyczna, w której gęsty śluz gromadzi się w płucach, utrudniając oddychanie.
- Rozstrzenie Oskrzeli – przewlekłe poszerzenie oskrzeli, często związane z przewlekłymi infekcjami.
- Zapalenie Zatok – infekcja zatok przynosowych, często towarzysząca przeziębieniom i infekcjom górnych dróg oddechowych.
- Ostre i Przewlekłe Zapalenie Oskrzeli – infekcje dolnych dróg oddechowych, mogące przebiegać zarówno w formie ostrej, jak i przewlekłej.
Objawy chorób układu oddechowego mogą poważnie wpływać na jakość życia i samopoczucie. Jeśli masz pytania lub odczuwasz objawy związane z układem oddechowym, skonsultuj się z lekarzem, który pomoże ustalić przyczynę i zaproponować odpowiednie postępowanie.