Kamica żółciowa to schorzenie, w którym w pęcherzyku żółciowym lub drogach żółciowych tworzą się nierozpuszczalne złogi. Powstają one z substancji znajdujących się w żółci, takich jak cholesterol, barwniki żółciowe czy fosfolipidy. Żółć jest niezbędna do trawienia tłuszczów, a jej składniki powinny być w pełni rozpuszczalne. Jednak zaburzenia równowagi chemicznej mogą prowadzić do wytrącania się tzw. błotka żółciowego, które z czasem przekształca się w większe kamienie.
Kamienie te najczęściej pojawiają się w pęcherzyku żółciowym, rzadziej w przewodach żółciowych, gdzie mogą przedostać się z pęcherzyka. W krajach rozwiniętych przeważają złogi cholesterolowe, podczas gdy w krajach rozwijających się częściej spotyka się kamienie barwnikowe.
Czynniki ryzyka
Ryzyko wystąpienia kamicy żółciowej rośnie z wiekiem, a kobiety są bardziej narażone niż mężczyźni. Do innych czynników zalicza się otyłość, cukrzycę, szybkie odchudzanie, brak aktywności fizycznej oraz niektóre leki, takie jak środki hormonalne. Dodatkowe ryzyko wiąże się z licznymi ciążami, przewlekłymi infekcjami dróg żółciowych i zabiegami chirurgicznymi w obrębie przewodu pokarmowego.
W Polsce kamica żółciowa dotyka około 20% populacji, a jej częstość wzrasta po 40. roku życia, sięgając nawet 50% wśród osób powyżej 60. roku życia.
Objawy kamicy żółciowej
Wielu pacjentów z kamicą żółciową nie odczuwa żadnych dolegliwości przez wiele lat. Jeśli jednak pojawią się objawy, najbardziej charakterystyczna jest kolka żółciowa – ostry, napadowy ból w nadbrzuszu lub prawej górnej części brzucha. Ból często promieniuje pod prawą łopatkę lub do prawego barku i może być wywołany spożyciem tłustego posiłku. Kolce mogą towarzyszyć nudności, wymioty i nadmierna potliwość.
Ból zwykle trwa od 30 minut do kilku godzin i ustępuje, gdy kamień przemieści się z przewodu żółciowego z powrotem do pęcherzyka. Powtarzające się epizody bólu mogą wskazywać na nawracającą kamicę żółciową.
W przypadku przedłużającego się zablokowania przewodu żółciowego mogą wystąpić powikłania, takie jak zapalenie pęcherzyka żółciowego. Oprócz bólu pojawiają się wtedy gorączka, dreszcze oraz podwyższony poziom białych krwinek.
Co robić w razie wystąpienia objawów?
Jeśli dolegliwości pojawiają się po raz pierwszy lub towarzyszy im gorączka, dreszcze czy uporczywe wymioty, konieczna jest natychmiastowa konsultacja lekarska. W przypadku osób starszych, dzieci lub kobiet w ciąży zawsze należy zasięgnąć porady medycznej.
Osoby, które już wiedzą, że mają kamicę żółciową, mogą łagodzić objawy, stosując leki przeciwbólowe i rozkurczowe, ale powinny to być środki wcześniej zalecone przez lekarza.
Jeśli odczuwasz podobne objawy lub masz pytania dotyczące swojego zdrowia, skonsultuj się z lekarzem, aby zapobiec powikłaniom i odpowiednio zadbać o swoje zdrowie.